Granica praw człowieka
Każdego dnia na polskiej granicy ludzie proszą o ochronę, jednak nie wszystkie prośby są „słyszane”. Życie uchodźców jest zagrożone, a władze działają niezgodnie z prawem.
To dzieje się tutaj. To dzieje się teraz.
HISTORIE LUDZI UBIEGAJĄCYCH SIĘ O OCHRONĘ
Sitora i Sanjar 16 razy bezskutecznie stawiali się na przejściu granicznym w Terespolu prosząc o udzielenie ochrony międzynarodowej. Straż Graniczna za każdym razem odsyłała ich po wizę. Przed decyzją o opuszczeniu ojczyzny obydwoje pracowali jako dziennikarze. Sitora swoje pierwsze dziennikarskie kroki stawiała w kanale telewizyjnym opozycyjnej Islamskiej Partii Odrodzenia Tadżykistanu, która w 2015 roku została uznana za grupę terrorystyczną i zdelegalizowana. W konsekwencji większość jej członków została skazana i pozbawiona wolności, a osoby zaangażowane w działalność opozycyjną – zwłaszcza aktywiści, dziennikarze i prawnicy – nie uniknęli prześladowań ze strony władz. Sitora i Sanjar do Polski wjechali dopiero za 17 razem, po interwencji wielu organizacji pozarządowych i Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Szczęśliwie udało im się znaleźć bezpieczną przystań w Warszawie, gdzie urodziła im się córeczka.
Imran Salamow pochodzi z Czeczenii, przez lata był wielokrotnie zatrzymywany i torturowany. Ucieczka wraz z rodziną była jedyną szansą by uniknąć dalszych prześladowań. Według relacji uchodźców z Brześcia, w Czeczenii mogą mieć miejsce pozasądowe egzekucje popełniane w ramach operacji sił bezpieczeństwa, zagrożeni są obrońcy praw człowieka, dziennikarze, a także każdy, kto nie zgadza się z obecną władzą. Imran w 2017 r. 8 razy próbował złożyć wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce. Strażnicy Graniczni za każdym razem odsyłali go na Białoruś. Podczas kolejnej próby wyjazdu z Brześcia do Terespola został zatrzymany i odesłany do Rosji. Odnaleziono go dopiero po wielu miesiącach, które spędził w areszcie w Groznym. Był oskarżony o przynależność do zakazanej grupy zbrojnej w Czeczenii. W czerwcu br. Sąd Rejonowy w Groznym oddalił wszystkie postawione mu zarzuty.
KALENDARIUM WYDARZEń
Interwencja na granicy
7.03.2017 r. grupa 14 adwokatów z Warszawy na polsko-białoruskim przejściu granicznym Brześć-Terespol udzielała pomocy osobom, które ubiegają się o ochronę międzynarodową w Polsce. Pełnomocnicy reprezentowali 26 osób z 151, które pojawiły się tego dnia na granicy, żadnej z tych osób nie udało się złożyć wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej.
RAPORTY
- Pushed Back at the Door, Denial of Access to Asylum in Eastern EU Member States, Hungarian Helsinki Committee, 2017
- Invisible Refugees on Belarus – Poland Border, Human Constanta, 2016
- Invisible refugees on the border of Belarus and Poland 2016–2017, Human Constanta, 2017
- Polska: Ubiegający się o azyl zatrzymywani na granicy, Human Rights Watch, 2016
- Droga Donikąd. Relacja z wizyty monitoringowej na białorusko-polskim przejściu granicznym Brześć-Terespol, HFPC, październik 2016
- Na granicy. Raport z monitoringu dostępu do postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej na przejściach granicznych w Terespolu, Medyce i na lotnisku Warszawa Okęcie, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, 2016
- Dostęp do procedury azylowej na zewnętrznych granicach Polski. Stan obecny i wyzwania do przyszłość, HFPC, 2019
Sytuacja na granicy
Prześladowania, groźby, tortury są głównymi przyczynami ucieczki, które wymieniały osoby na granicy. W porównaniu z poprzednimi okresami, niektóre z rodzin wspominały także inne powody – jak ekonomiczne i medyczne.
W Brześciu, z zamiarem ubiegania się o ochronę w Polsce, znajduje się obecnie od 100 do 200 osób. Średnio tylko jedna rodzina zostanie dopuszczona przez Straż Graniczną do złożenia wniosku o ochronę międzynarodową.
Źródło: Raport Organizacji Human Constanta, 2018
Artykuły i reportaże
- Reportaż Agnieszki Czyżewskiej-Jacquemet i Katarzyny Michalak „Marmur i dzieci”, 22.03.2017
- Monika Prończuk, Granica bezprawia, czyli jak Polska znęca się nad uchodźcami w Brześciu-Terespolu, 04.05.2018
- Kaja Puto, #Terespol czyli reżim z tektury, 18.03.2017
- Michał Chlebowski, Bezprawie na granicy?, 18.03. 2017
- Michał Potocki, Sylwia Czubkowska, Terespolska ciuciubabka: Polska odsyła Czeczenów na Białoruś. Niezgodnie z prawem, 24.09.2016
- Kurczab-Redlich K., Annanikova L. Czeczeni na polsko-białoruskiej granicy. Ze śladami tortur, głodni, prześladowani. Dla Polski nie są uchodźcami, 23.09.2016
Edukacja
Jesteś nauczycielem/nauczycielką, chcesz porozmawiać z uczniami o sytuacji uchodźców w Polsce i granicy. Napisz do nas, skontaktujemy się z Tobą, poprowadzimy warsztaty, udostępnimy pakiet materiałów edukacyjnych.
PRAWA CZŁOWIEKA W ROSJI
Tortury i inne formy złego traktowania stosowane są wciąż powszechnie i systematycznie w aresztach i koloniach karnych.
W Federacji Rosyjskiej mają miejsce pozasądowe egzekucje popełniane w ramach operacji sił bezpieczeństwa, zagrożeni są obrońcy praw człowieka, dziennikarze, a także każdy, kto nie zgadza się z obecną władzą.
W Rosji istnieje ustawa o tzw. „zagranicznych agentach”, która ogranicza działalność organizacji pozarządowych. Na koniec 2018 roku 85 organizacji społecznych widniało na liście „zagranicznych agentów”, 11 kolejnych otrzymało miano „organizacji niepożądanych”.
W 2018 roku uchwalono ustawę, która pozbawiła ochrony kobiety doświadczających przemocy domowej. Na mocy nowych regulacji, jednorazowe pobicie nie jest uznawane za przestępstwo.
Po protestach antykorupcyjnych w marcu 2018 roku, stłumionych przez policję nadużywającą siły, ponad 1600 osób zostało aresztowanych, w tym 14 dziennikarzy.
Sąd Najwyższy zakazał działalności centralnej organizacji świadków Jehowy, uznając 395 organizacji i 170 000 członków za „ekstremistów”.
Od 2013 roku w Rosji funkcjonuje ustawa zakazująca „propagandy nietradycyjnych związków seksualnych wśród nieletnich”. Jest stosowana w praktyce, w 2018 roku aktywistka LGBT Ewdokia Romanowa została ukarana grzywną za udostępnienie linku do strony o prawach seksualnych i reprodukcyjnych.
Więźniowie są transportowani w Rosji w nieludzkich warunkach. Spędzają w drodze nawet 60 godzin z ograniczonym dostępem do toalety, mając do dyspozycji powierzchnię od 0,3 do 0,5 metra kwadratowego.
W Czeczenii, mimo oficjalnie zakończonych działań wojennych, nikt nie może czuć się bezpiecznie. W oficjalnych miejscach zatrzymań i bezprawnych, tajnych aresztach prowadzonych przez funkcjonariuszy policji wciąż stosuje się tortury i inne formy złego traktowania. Nikt nie ponosi odpowiedzialności za te naruszenia.
Mężczyźni postrzegani jako osoby homoseksualne są porywani, torturowani, a nawet zabijani w Czeczenii w ramach skoordynowanej kampanii. W 2017 roku ponad 100 mężczyzn uważanych za gejów zostało porwanych, torturowanych, a co najmniej 3 z nich zostało zabitych.
Zestawienie oświadczeń cudzoziemców
| Rodzina | Przyczyny opuszczenia kraju i przyjazdu do Polski | |
|---|---|---|
| Zadeklarowane przez cudzoziemców wobec przedstawicieli RPD | Powtarzające się w notatkach służbowych dołączonych do decyzji o odmowie wjazdu na terytorium RP | |
| M.V.i Z.M. i 3 dzieci | [Z.M.] Mój mąż jest poszukiwany. Szukają go był torturowany | |
| R.S. i R.S. i 2 dzieci | [R.S.] Władze federalne szukają męża. Żądają, żeby wziął na siebie odpowiedzialność za przestępstwo, którego nie popełnił. Przychodzi po niego do domu, bili, znęcali się nad nim. Od tego czasu nasze dzieci żyją w strachu. Prosimy o ochronę… | |
| A.S.i 4 dzieci | Miałem problemy polityczne. Żona była członkiem partii „Islamskie Odrodzenie”, grożono jej. Również mój syn był bity... | |
Na podstawie: Informacja o wynikach kontroli przeprowadzonej w dniu 10 stycznia 2017 r. na kolejowym przejściu granicznym Terespol-Brześć, obsługiwanym przez Placówkę Straży Granicznej w Terespolu
Kontakt
